Słowo „chlor” kojarzy się większości osób przede wszystkim z charakterystycznym zapachem spotykanym na basenach. To jednak również pierwiastek, który odgrywa niebagatelną rolę w funkcjonowaniu organizmu.
W artykule:
Chlor korzystny wpływ na równowagę kwasowo-zasadową oraz bilans wodno-elektrolitowy. Dodawany jest także do wody pitnej w celu jej dezynfekcji.
Chlor jest makroelementem naturalnie występującym w słonych wodach. Jego bogate źródło stanowi sól kamienna. To pierwiastek, którego nie może zabraknąć w ludzkim organizmie, jednak zarówno niedobór, jak i nadmiar chloru przynosi negatywne konsekwencje zdrowotne.
Pierwiastek wykorzystywany jest do dezynfekcji wody kranowej i basenowej, narzędzi chirurgicznych, sal operacyjnych i toalet.
Chlor, jako elektrolit, odpowiada za regulację pH płynów ustrojowych, ciśnienia osmotycznego, przewodnictwa nerwowego i przepuszczalności błon komórkowych. Uczestniczy też procesie trawienia białek i produkcji kwasu solnego w soku żołądkowym. Bierze udział w regulacji przemian metabolicznych.
Dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek różni się w zależności od wieku. W przypadku dzieci do szóstego miesiąca życia wynosi ono zaledwie 300 mg na dobę, natomiast dorośli potrzebują już 2300 mg chloru.
Do objawów zwiększonego zapotrzebowania na chlor należą: intensywny wzrost u niemowląt i dzieci, obfite pocenie się i wymioty.
Większą ilość chloru powinny spożywać osoby przyjmujące leki moczopędne i cierpiące na choroby nerek oraz gruczołów nadnerczowych. Zbyt niski poziom pierwiastka może być sygnalizowany osłabieniem, bolesnymi skurczami mięśni, bólami i zawrotami głowy, drgawkami oraz chronicznym zmęczeniem.
Z kolei jego zbyt wysoki poziom jest charakterystyczny dla diety bogatej w sól, odwodnienia bądź chorób nerek.
Objawy nadmiaru chloru to zaburzenia ze strony układu nerwowo – mięśniowego, zaburzenia pracy nerek i nadciśnienie.
Jak chlor wpływa na skórę i włosy? Niestety, kontakt z chlorowaną wodą nie jest korzystny dla ich kondycji. Włosy mogą stać się osłabione, suche, szorstkie i łamliwe. Skóra z kolei traci nawilżenie, ponieważ pozbawiona jest warstwy ochronnej.
Właśnie dlatego po kontakcie z chlorowaną wodą należy wziąć kąpiel przy użyciu odpowiednich kosmetyków.
Wiele osób zastanawia się, czy chlor jest szkodliwy. Zatrucie chlorem dotyczy wdychania pierwiastka w postaci gazowej i objawia się ciężkim oddechem, kaszlem oraz dusznościami. Jakie poziomy chloru są więc bezpieczne? Staje się on wyczuwalny, gdy osiąga stężenie 3,5 ppm, natomiast śmiertelna dawka to ta powyżej 1000 ppm.
Uczulenie na chlor w wodzie do dość powszechna przypadłość. Jego najczęściej obserwowanymi objawami są zmiany skórne, w tym świąd, delikatne zaczerwienienie, a nawet pokrzywka.
Niekiedy, skóra może zacząć marszczyć się, przesuszać, łuszczyć i piec, pojawia się również wysypka. By sprawdzić, czy objawy sygnalizują faktycznie uczulenie na chlor, można przeprowadzić próby prowokacyjne polegające na ekspozycji skóry na niewielką ilość substancji. Leczenie dolegliwości skupia się przede wszystkim na profilaktyce, czyli ograniczaniu kontaktu z chlorowaną wodą.
Przy nasileniu objawów warto zastosować maści sterydowe na skórę oraz leki przeciwhistaminowe.
Chlor jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu, lecz jego nadmiar bądź zatrucie postacią gazową niosą ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne.
Za neutralizację pierwiastka zarówno przed, jak i po dostaniu się do organizmu, odpowiada witamina C. Jej naturalne źródło stanowią przede wszystkim owoce cytrusowe.
W przypadku zatrucia chlorem konieczne jest zabranie poszkodowanego ze skażonego miejsca i podanie tlenu.
Woda jest niezbędna do życia. Ta pitna musi być szczególnie wysokiej jakości, by nie wpłynęła negatywnie na organizm. Właśnie dlatego wodę poddaje się dezynfekcji. Najtańszą i najbardziej powszechną metodą jest jej chlorowanie. Dodaje się do niej chlor gazowy, podchloryn sodu bądź podchloryn wapnia.
Proces dezynfekcji z wykorzystaniem tego sposobu powinien trwać minimum 20 minut, a jego skuteczność uzależniona jest w głównej mierze od wartości pH. Jeszcze silniejszy środek dezynfekujący stanowi dwutlenek chloru. Wykazuje on również skuteczność w zapobieganiu skażeniu Legionellą.
Woda z własnego ujęcia to duże udogodnienie, ale też odpowiedzialność. By pozbyć się groźnych mikroorganizmów ze studni, należy ją raz na jakiś czas dezynfekować. Często stosuje się w tym celu wapno chlorowane.
Po dodaniu go do studni należy odczekać minimum dobę, a następnie lać wodę do momentu, aż charakterystyczny zapach przestanie być wyczuwalny.
Chlor dezynfekuje wodę w basenie i błyskawicznie utlenia wszystkie jej zanieczyszczenia. Prawidłowo utrzymany poziom chloru w wodzie basenowej wynosi od 0,3 mg/l do 0,6 mg/l. Po dodaniu jego dużej dawki, warto odczekać kilka godzin przed ponowną kąpielą w zbiorniku.
Kontrolę poziomu chloru w wodzie umożliwiają dostępne na rynku testery: ręczne, paskowe, kropelkowe i elektroniczne. Można też znaleźć specjalne tabletki do sprawdzania jego poziomu. Jeśli omyłkowo podano zbyt dużą ilość chloru, konieczne okazuje się jej zredukowanie.
Na szczęście chlor utlenia się samoistnie, jednak zazwyczaj trwa to około tygodnia. Osoby, którym zależy na szybszym przeprowadzeniu tego procesu, mogą zastosować specjalne środki chemiczne.
Chlor jest pierwiastkiem znajdującym szerokie zastosowanie szczególnie podczas dezynfekcji, odgrywa też znaczącą rolę w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Jak w przypadku każdej substancji, jego nadmiar i niedobór mogą wywierać szkodliwy wpływ. Właśnie dlatego warto wiedzieć, jaka ilość chloru dla danego organizmu będzie optymalna oraz w jaki sposób bezpiecznie korzystać z chlorowanej wody.